ΠΑΘΗΣΕΙΣ

Υψηλού επιπέδου ιατρικές υπηρεσίες

 

Η πνευμονολόγος και Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πνευμονολογίας- Διαταραχών Ύπνου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Αθανασία Πατάκα, προσφέρει ολοκληρωμένες και υψηλού επιπέδου ιατρικές υπηρεσίες για τις παθήσεις του αναπνευστικού.

Διακοπή καπνίσματος

                                                  

Τι είναι το κάπνισμα;

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει το κάπνισμα ως χρόνιο νόσημα και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τέτοιο. Αν και πολλοί γιατροί θεραπεύουν χρόνια νοσήματα (διαβήτη, αρτηριακή υπέρταση) δεν έχουν την απαραίτητη εξοικείωση με την εξάρτηση από την νικοτίνη. Για μια επιτυχημένη και οριστική διακοπή του καπνίσματος ίσως να είναι αναγκαίες επαναλαμβανόμενες και μακροχρόνιες παρεμβάσεις.

 

         Τι γίνεται στην Ελλάδα;

Στην Ελλάδα η έναρξη του καπνίσματος ξεκινάει συνήθως κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας, ενώ παρουσιάζεται η υψηλότερη αναλογία καπνιστών σε σύγκριση με τα δυτικοευρωπαϊκά κράτη (37%) στον αριθμό καταναλισκομένων τσιγάρων κατά άτομο.

 

Πόσο επικίνδυνο είναι το κάπνισμα;

 

Παγκοσμίως το κάπνισμα είναι η κύρια αποτρέψιμη αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας. Περισσότερα από 4000 συστατικά υπάρχουν στο τσιγάρο μεταξύ των οποίων κάποιες πολύ τοξικές και καρκινογόνες ουσίες π.χ. Ν-νιτροζαμίνες, αρωματικοί υδρογονάνθρακες, νικοτίνη και πίσσα. Η αιτία που το κάπνισμα είναι τόσο εθιστικό βρίσκεται στη νικοτίνη, μια ουσία που επιδρά στο νευρικό σύστημα και αποτελεί ένα ισχυρό δηλητήριο.

 

Ποιες είναι οι κύριες επιπτώσεις του καπνίσματος;

 

 

Στις αναπτυγμένες χώρες παρατηρούμε πως για το 30% των θανάτων ανθρώπων ηλικίας 35-69 ετών ευθύνεται το κάπνισμα. Το προσδόκιμο επιβίωσης ενός ανθρώπου που καπνίζει είναι κατά 10 έτη μικρότερο συγκριτικά με έναν μη καπνιστή.

Οι πιο συχνές βλαπτικές συνέπειες του τσιγάρου εντοπίζονται στην αύξηση της συχνότητας εμφάνισης των παρακάτω νοσημάτων:

• Στεφανιαία νόσος- έμφραγμα μυοκαρδίου

• Καρκίνος του λάρυγγα, του πνέυμονα της ουροδόχου κύστης, παγκρέατος κ.α.

• Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)

• Επιδείνωση άσθματος

• Εγκεφαλικά επεισόδια, αγγειοπάθειες

• Διαταραχές στυτικής λειτουργίας

• Υπογονιμότητα ανδρών και γυναικών

 

Επιπρόσθετα ο μη ινσουλινοεξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης, η πρόωρη γήρανση, ακόμη και η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα επηρεάζονται από το κάπνισμα, ενώ υπολογίζεται πως είναι υπεύθυνο για το 82% του συνόλου των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα και το 30% των θανάτων από καρκίνο συνολικά.

Πάνω από 50 Έλληνες κάθε μέρα πεθαίνουν από νοσήματα που σχετίζονται με το τσιγάρο.

Οι γυναίκες αντιμετωπίζουν κίνδυνο από το κάπνισμα;

Με το τσιγάρο αυξάνονται τα προβλήματα γονιμότητας και ο κίνδυνος αποβολής και επιπλοκών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ενώ η ταυτόχρονη χρησιμοποίηση αντισυλληπτικών και καπνίσματος αυξάνει το κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου ή καρδιαγγειακής νόσου κατά 10 φορές. Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί πως σύμφωνα με τα στοιχεία οι Ελληνίδες καπνίζουν περισσότερο στον κόσμο!

 

Τι είναι το παθητικό κάπνισμα;

 

Παθητικό κάπνισμα ονομάζεται η έκθεση στο καπνό του περιβάλλοντος και θεωρείται καρκινογόνο ως προς τον άνθρωπο. Σε έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε μπαρ και μαγαζιά διασκέδασης που υπάρχουν οι υψηλότερες συγκεντρώσεις καπνού, μετρήθηκε πως μια τετράωρη έκθεση ισοδυναμεί σε συμβίωση με καπνιστή για 1 μήνα. Ο παθητικός καπνιστής που βρίσκεται σε ένα χώρο που καπνίζουν πολλοί άνθρωποι ταυτόχρονα εισπνέει καπνό που αντιστοιχεί σε 15 τσιγάρα χωρίς φίλτρο ή 35 με φίλτρο.

Το παθητικό κάπνισμα ευθύνεται για την επιδείνωση των αναπνευστικών παθήσεων, την αύξηση του κινδύνου καρκίνου του πνεύμονα κατά 20-30% και τη σημαντική αύξηση για κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, ενώ έστω και μια 30λεπτη έκθεση στο καπνό αυξάνει το κίνδυνο εμφράγματος.

 

Τι είναι το τριτογενές κάπνισμα;

 

Πρόσφατα αναγνωρίστηκε η ύπαρξη του τριτογενούς καπνίσματος. Αυτό αφορά την παρουσία υπολειμμάτων νικοτίνης και λοιπών χημικών ουσιών στις εσωτερικές επιφάνειες (πχ σπίτι, αυτοκίνητο) που αντιδρούν με τους κοινούς ρύπους των εσωτερικών χώρων δημιουργώντας ένα τοξικό μείγμα.

Αυτό το τοξικό μείγμα καπνού ονομάζεται τριτογενές και περιέχει καρκινογόνες ουσίες που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των ανθρώπων που εκτίθενται σε αυτό, ιδιαίτερα τα παιδιά.

Μοναδική θεραπεία από αυτή την έκθεση, αποτελεί η αυστηρή εφαρμογή των νόμων απαγόρευσης του καπνίσματος σε όλους τους χώρους που υπάρχουν παιδιά, ακόμη κι αν αφορούν κατοικίες ή αυτοκίνητα. Οι ίδιες απαγορεύσεις θα πρέπει να ισχύουν και για το ηλεκτρονικό τσιγάρο.

 

Πώς μπορούμε να παρέμβουμε ουσιαστικά στο κάπνισμα;

 

Η πρόληψη είναι η καλύτερη παρέμβαση. Η πολιτεία θα πρέπει να νομοθετήσει μέτρα ενημέρωσης των πολιτών και αυστηρούς κανόνες διάθεσης και χρήσης προϊόντων καπνού. Επιπλέον, η κοινωνία θα πρέπει να διεκδικήσει με τη σειρά της το δικαίωμα στην ενημέρωση και στο ασφαλές περιβάλλον, ενώ οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να αντιμετωπίζουν το κάπνισμα ως χρόνια νόσο.

Η πολιτεία θα πρέπει σθεναρά να εφαρμόσει στρατηγικές μείωσης του καπνίσματος, όπως την απαγόρευση της διαφήμισης και πώλησης τσιγάρων σε ανήλικους, την αύξηση της τιμής των τσιγάρων, και τη δημιουργία μιας ουσιαστικής καμπάνιας για τη μείωση του καπνίσματος και τη προστασία της δημόσιας υγείας.

Άλλωστε, έχει ερευνηθεί ότι οι τακτικές κατά του καπνίσματος έχουν υποστήριξη ακόμα και από τους καπνιστές, επομένως απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους δημόσιους χώρους και η ενημέρωση σε σχολεία και ΜΜΕ για τους τρόπους διακοπής του καπνίσματος κρίνεται αναγκαία.

 

 Είναι εύκολο να διακόψει ένας καπνιστής το κάπνισμα;

 

Όλοι οι καπνιστές ξέρουν πως η διακοπή του καπνίσματος δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Κάθε χρόνο περίπου 70% των ενηλίκων καπνιστών αναφέρουν πως έχουν σκεφτεί να διακόψουν το κάπνισμα, αλλά μόνο το 35% έχει κάνει όντως προσπάθεια να το κόψει και από αυτούς μόλις το 3% καταφέρνει να το κόψει για τουλάχιστον 1 χρόνο.

 

 Γιατί είναι δύσκολη η διακοπή καπνίσματος; 

 

Ο κύριος λόγος οφείλεται στη νικοτίνη, η οποία ως ψυχοτρόπος ουσία που προκαλεί εξάρτηση και ανοχή.

Μέσα σε μόλις 10-15 δευτερόλεπτα από την έναρξη του καπνίσματος η νικοτίνη εισέρχεται στο αίμα και φτάνει στον εγκέφαλό, όπου δρα στους νικοτινικούς χολινεργικούς υποδοχείς. Ως αποτέλεσμα αρχίζει ένα πλήθος διαδικασιών που οδηγεί στη μείωση του άγχους, στο αίσθημα χαλάρωσης, ευχαρίστησης κ.τ.λ.

Επομένως το κάπνισμα ή ο εθισμός στη νικοτίνη θεωρείται ως χρόνια υποτροπιάζουσα νόσος με ποσοστό επιτυχημένης διακοπής 3-35% μετά από 1 χρόνο. Ποσοστό παρόμοιο με άλλες διαταραχές εθισμού, όπως το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά.

 

 Γιατί είναι το κάπνισμα τόσο εθιστικό;

 

Κυρίαρχο ρόλο στο μέγεθος του εθισμού έχουν:

 

• Ο σωματικός εθισμός από τη νικοτίνη και την έκλυση ντοπαμίνης στον εγκέφαλο που προκαλούν ικανοποίηση και επιβράβευση. Σε μισή ώρα από το τσιγάρο, η νικοτίνη μειώνεται σημαντικά και σε 2 ώρες μηδενίζεται, με αποτέλεσμα ο καπνιστής να ανάβει και πάλι τσιγάρο επειδή έχει στερητικά συμπτώματα.

• Τα στερητικά σύνδρομα τα οποία κάνουν την εμφάνισή τους 1 με 12 ώρες μετά τη διακοπή του και προκαλούν νευρικότητα, δυσκολία συγκέντρωσης, ανάγκη για κάπνισμα κ.α. Η διάρκεια των συμπτωμάτων έχουν διάρκεια 8-12 εβδομάδων, ενώ συχνά παρατηρείται και αύξηση του σωματικού βάρους μέσα σε αυτό το διάστημα.

• Ο συμπεριφορικός εθισμός σε καταστάσεις που ο καπνιστής συνδέει το κάπνισμα αυτοματοποιημένα, όπως με τη μυρωδιά του καφέ, με το ποτό ή με το τηλέφωνο.

• Ο συναισθηματικός εθισμός οπου το κάπνισμα αποτελεί μηχανισμό αντιμετώπισης συναισθηματικών καταστάσεων. Οι καπνιστές θεωρούν πως το τσιγάρο μειώνει το άγχος, τη στεναχώρια , τη νευρικότητα, τις περισσότερές φορές όμως αυτά είναι τα στερητικά συμπτώματα που έχουν από τη στέρηση νικοτίνης.

 

Πώς μπορούν να βοηθηθούν οι καπνιστές;

 

 

Η εξάρτηση από το κάπνισμα είναι μια χρόνια παθολογική κατάσταση με υποτροπιάζοντα χαρακτηριστικά που συνήθως ξεκινά την περίοδο της εφηβείας. Έχει τα χαρακτηριστικά της χρόνιας νόσου, αφού πολλοί καπνιστές επιμένουν να καπνίζουν για χρόνια ή δεκαετίες παρά το γεγονός ότι επέτυχαν να διακόψουν το κάπνισμα για μικρές ή μεγαλύτερης διάρκειας περιόδους.

Ο στόχος μας πρέπει να είναι ένας: η άμεση θεραπεία της εξάρτησης από τα προϊόντα καπνού.

Δημόσια ιατρεία διακοπής καπνίσματος μπορείτε να βρείτε στο http://www.denkapnizo.org/803

 

Πόσο εξαρτημένος είσαι από τι νικοτίνη;

Ερωτηματολόγιο εξάρτησης Fagerström:

0-2 ήπια εξάρτηση, 3-6 μέτρια εξάρτηση, 7-10 μεγάλη εξάρτηση

 

Ποια είναι τα οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος;

 

Είναι συχνό φαινόμενο οι χρόνιοι καπνιστές να θεωρούν πως η ζημιά είναι μη αναστρέψιμη και πως δεν θα ωφεληθούν με τη διακοπή του τσιγάρου. Κι όμως, τα οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος έχει πολλαπλά οφέλη και ξεκινούν άμεσα.

• Μετά από 20 λεπτά ξεκινά να βελτιώνεται η καρδιακή συχνότητα και η αρτηριακή πίεση

• Μετά από 8 ώρες τα επίπεδα νικοτίνης και μονοξείδιο του άνθρακα (CO) μειώνονται

• Μετά από 24 ώρες το CO αποβάλλεται από τον οργανισμό με αποτέλεσμα την καλύτερη οξυγόνωση του οργανισμού

• Μετά από 48 ώρες δεν ανιχνεύεται νικοτίνη, ενώ παράλληλα βελτιώνονται η γεύση και η οσμή

• Μετά από 72 ώρες χαλαρώνουν οι βρόγχοι και αυξάνεται ο αναπνεόμενος όγκος αέρα στους πνεύμονες

• Μετά από 2 με 12 εβδομάδες, η κυκλοφορία του αίματος βελτιώνεται σταδιακά σε όλο το σώμα, κάνοντας το περπάτημα και την άσκηση πιο εύκολη και ξεκούραστη.

• Μετά από 3-9 μήνες βελτιώνονται τα συμπτώματα στο το αναπνευστικό σύστημα όπως ο βήχας, η δύσπνοια και η απόχρεμψη

• Μετά από 5 χρόνια ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής μειώνεται στο 50%.

• Μετά από 10 χρόνια ο κίνδυνος αυτός μειώνεται στα επίπεδα ενός μη καπνιστή

• Μετά από 15-20 χρόνια ο κίνδυνος για καρκίνο του πνεύμονα είναι κατά ελάχιστα μεγαλύτερος από τους μη καπνιστές

 Υπάρχουν φάρμακα που βοηθούν στη διακοπή καπνίσματος;

Το κάπνισμα αποτελεί μια εξάρτηση και ένα τελετουργικό που κάθε καπνιστής συνδυάζει σε μεγάλο βαθμό με την καθημερινότητά του. Αυτό που πρέπει να αλλάξει κάθε καπνιστής είναι η καθημερινότητά του!!! Για να βοηθηθεί ο καπνιστής στην προσπάθεια του για διακοπή του τσιγάρου μπορεί να χρησιμοποιήσει φάρμακα που θα μειώσουν αρκετά τα στερητικά συμπτώματα.

Οι άνθρωποι που καπνίζουν πάνω από 10 τσιγάρα την ημέρα θα πρέπει να ενθαρρύνονται στη χρήση φαρμακοθεραπείας ως βοήθημα. Οι καπνιστές θα πρέπει να ζητούν τη βοήθεια των εκπαιδευμένων επαγγελματιών υγείας για τη βοήθεια σε αυτή τους την προσπάθεια.

Τέτοια φάρμακα αποτελούν τα:

• Υποκατάστατα της νικοτίνης: Στοχεύουν στην υποκατάσταση της νικοτίνης που λαμβάνεται από τα τσιγάρα και στη μείωση των συμπτωμάτων στέρησης. Υπάρχουν διάφορες μορφές, όπως αυτοκόλλητα, μαστίχες, εισπνεόμενα, ρινικά σπρέι, υπογλώσσια δισκία και παστίλιες. Συνδυασμός διαφόρων μορφών υποκατάστατων είναι επίσης αποτελεσματικός.

• Βουπροπιόνη παρατεταμένης αποδέσμευσης: Είναι αντικαταθλιπτικό φάρμακο που αναστέλλει την επαναπρόσληψη ραδρεναλίνης και ντοπαμίνης από τους νευρώνες και αποδείχθηκε αποτελεσματικό στη διακοπή του καπνίσματος. Το φάρμακο αντενδείκνυται σε ασθενείς με επιληψία και προδιάθεση σε σπασμούς, με διπολική διαταραχή, νευρική ανορεξία και σοβαρή ηπατική ή νεφρική ανεπάρκεια.

• Βαρενικλίνη: Μερικός αγωνιστής του υπότυπου των νευρωνικών νικοτινικών υποδοχέων (α4β2), συνδυάζοντας και λειτουργίες ανταγωνιστή, που μπορεί να μειώσει την εξάρτηση στη νικοτίνη και να εξασθενίσει τα στερητικά συμπτώματα.

Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες τόσο της βαρενικλίνης όσο και της βουπροπιόνης SR είναι η ναυτία, η κεφαλαλγία, τα «ζωντανά» όνειρα και η ξηροστομία. Τα φάρμακα θα πρέπει να χορηγούνται από εκπαιδευμένους γιατρούς, ανάλογα με τις ανάγκες και τις ενδείξεις κάθε καπνιστή. Τα φάρμακα είναι εξαιρετικά ασφαλή όταν τηρούνται οι οδηγίες χρήσης και πολύ αποτελεσματικά αν ο καπνιστής έχει αποφασίσει πραγματικά να το κόψει.

Άλλου είδους σκευάσματα, όπως βότανα, ηλεκτρομαγνητικά κύματα, βιοσυντονισμός, βελονισμός δεν φαίνεται να βοηθούν ιδιαίτερα τη διακοπή καπνίσματος.

 

Μπορεί να βοηθήσει η απλή ελάττωση του αριθμού των τσιγάρων; 

Η ελάττωση του αριθμού των τσιγάρων ανά ημέρα έχει αμφισβητηθεί ως πιθανή εναλλακτική λύση της πλήρους διακοπής. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη πως η ελάττωση του αριθμού των τσιγάρων ελαττώνει τον κίνδυνο από καρδιαγγειακά νοσήματα, αφού η έκθεση, ακόμη και σε χαμηλά επίπεδα καπνού, αυξάνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Οι καπνιστές που μείωσαν τον αριθμό των τσιγάρων κατά 50% δεν παρουσίασαν καμία αλλαγή στη θνησιμότητα, σε αντίθεση με εκείνους που το διέκοψαν τελείως που παρουσίασαν μείωση θανάτων. Πιθανώς οι καπνιστές αυτοί που μειώνουν τον αριθμό των τσιγάρων να αυξάνουν τον αριθμό των εισπνοών, το βάθος και τη διάρκειά τους, ώστε να διατηρήσουν την πρόσληψη νικοτίνης και να αποφύγουν τα συμπτώματα στέρησης. Η πλήρης διακοπή του καπνίσματος είναι αυτή που συστήνεται.

Πολλοί καπνιστές φοβούνται πως θα δε θα καταφέρουν να το κόψουν επειδή είχαν ξαναπροσπαθήσει χωρίς επιτυχία στο παρελθόν….

Η αλήθεια είναι πως η νικοτίνη είναι μία πάρα πολύ εθιστική ουσία και πολλοί καπνιστές υποτροπιάζουν και αποτυγχάνουν αρκετές φορές μέχρι την επιτυχημένη διακοπή. Η διακοπή για 2-4 εβδομάδες επιτυγχάνει τη σωματική απεξάρτηση, χρειάζεται όμως και αλλαγή της συμπεριφοράς για την αποτροπή των πειρασμών και στο μέλλον… Η δοκιμή έστω και ενός τσιγάρου μπορεί να οδηγήσει στην υποτροπή ακόμη και μετά από αρκετά χρόνια διακοπής. Η κάθε προσπάθεια είναι μια καινούρια αρχή και θα πρέπει να γίνεται συνειδητά, με αισιοδοξία, αλλά και με την αναζήτηση εξειδικευμένης βοήθειας από τους ειδικούς επαγγελματίες υγείας.

 

 Είναι πιο ασφαλή άλλα προϊόντα καπνού όπως ο ναργιλές;

Τα τελευταία χρόνια έχουν προωθηθεί διάφορα προϊόντα καπνού, εκτός του συμβατικού τσιγάρου στη χώρα μας κυρίως ο ναργιλές με ιδιαίτερη απήχηση στους νέους. Τα προϊόντα αυτά δεν είναι ασφαλή ή πιο υγιεινά, αφού έχει βρεθεί πως η χρησιμοποίηση μίας ώρας ναργιλέ αντιστοιχεί σε εισπνοή καπνού από 100-200 τσιγάρα και οι χρήστες απορροφούν μεγαλύτερη ποσότητα τοξινών.

 

Τι συμβαίνει με τα νέα προϊόντα όπως το ηλεκτρονικό ή το θερμαινόμενο τσιγάρο; 

Τα τελευταία χρόνια έχει εισέλθει στην Ελληνική αγορά το ηλεκτρονικό τσιγάρο (electronic cigarette ή e-cigarette) και διαφημίζεται ως ‘μία αποτελεσματική λύση για τη διακοπή του καπνίσματος’. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι μια ηλεκτρονική συσκευή διανομής νικοτίνης που λειτουργεί με μπαταρία και μοιάζει με συμβατικό τσιγάρο. Λειτουργεί μετατρέποντας ένα υγρό που περιέχει νικοτίνη σε ατμό (vapour) για να μπορεί να εισπνευσθεί. Η περιεκτικότητα νικοτίνης μπορεί να ρυθμιστεί από τον χρήστη, από καθόλου έως 16-36 mg/ml ανά φυσίγγιο. Η προπυλενική γλυκόλη (propylene glycol) και η γλυκερίνη ίναι χημικά πρόσθετα που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία του τεχνητού καπνού. Τα διαλύματα περιέχουν ακόμη γεύσεις όπως κεράσι, ροδάκινο, καραμέλα.

Προϊόντα θερμαινόμενου καπνού (heated tobacco): Πρόσφατα κυκλοφόρησαν προϊόντα καπνού που θερμαίνουν τον καπνό στους 350°C ( τσιγάρο 600°C) με σύστημα μπαταρίας. Ο χρήστης εισπνέει τον καπνό και για να λειτουργήσουν η μπαταρία χρειάζεται να φορτίζεται. Δεν είναι ίδια με τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, αφού το ένα θερμαίνει καπνό και το άλλο θερμαίνει ένα υγρό που περιέχει ή και όχι νικοτίνη.

 

 

 

Είναι ασφαλές το ηλεκτρονικό τίσιγάρο; 

Αναλύσεις έδειξαν πως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μπορεί να περιέχουν και αυτά πλήθος καρκινογόνων ουσιών, όπως νιτροζαμίνες (nitrosamines), στοιχεία πιθανώς να είναι επιβλαβή στον άνθρωπο, όπως η αναβασίνη (anabasine) και η βήτα-νικοτυρίνη (beta-nicotyrine) και τοξικά χημικά, όπως η διεθυλενική γλυκόλη (diethylene glycol), που είναι συστατικό που χρησιμοποιείται σε αντιψυκτικά. Επιπλέον, διαπιστώθηκε πως φυσίγγια που είχαν ως ένδειξη ‘καθόλου νικοτίνη’ περιείχαν τελικά μέσα τους χαμηλά επίπεδα. Η νικοτίνη που περιέχεται στον αερόλυμα από 13 εισπνοές ηλεκτρονικού τσιγάρου με υγρό αναπλήρωσης με 18 mg/ml νικοτίνης ισοδυναμεί με την ποσότητα ενός τυπικού τσιγάρου, δηλ. περίπου 0,5 mg νικοτίνη. Το εύρος συγκεντρώσεων μόλυβδου και χρωμίου ήταν παρόμοιο με εκείνο του καπνού συμβατικών τσιγάρων, ενώ του νικελίου ήταν 2-100 φορές υψηλότερο από τον καπνό ενός τσιγάρου.

Βραχυχρόνια χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου οδήγησε σε αναπνευστικά προβλήματα (ιδιαίτερα σε υγρά με άρωμα), αύξηση του καρδιακού ρυθμού, της αρτηριακής πίεσης και μείωση του οξυγόνου του αίματος. Ακόμη βρέθηκε πως μειώνουν την άμυνα του οργανισμού. Επίσης, έχουν αναφερθεί περιπτώσεις μηχανικού τραύματος από έκρηξη της συσκευής, εγκαύματα άκρων και στοματικές βλάβες και περιπτώσεις δηλητηρίασης κυρίως παιδιών μετά από κατάποση του διαλύματος (υψηλή δόση νικοτίνης). Πρόσφατα τα διαλύματα χρησιμοποιούνται από εφήβους και για τη χρήση κάνναβης.

Οι μακροπρόθεσμες επιδράσεις των ηλεκτρονικών τσιγάρων στην καρκινογένεση και γενικότερα στον ανθρώπινο οργανισμό δεν είναι ακόμη γνωστές.

 

 

 Είναι ασφαλές το θερμαινόμενο τσιγάρο;

Οι περισσότερές μελέτες που υποστηρίζουν την ασφάλειά του δημοσιεύτηκαν από τις καπνοβιομηχανίες. Ανεξάρτητοι ερευνητές υποστηρίζουν πως βλάπτει την αναπνευστική λειτουργία και την άμυνα του οργανισμού σε βαθμό παρόμοιο με του συμβατικού τσιγάρου. Δεν υπάρχουν ακόμη μακροπρόθεσμες μελέτες για τις επιπτώσεις του.

 

 

Είναι λιγότερο ή περισσότερο επικίνδυνα τα νέα προϊόντα καπνού από το συμβατικό τσιγάρο;

Η κύρια βάση της προώθησης των νέων αυτών προϊόντων από τις καπνοβιομηχανίες είναι ο ισχυρισμός του μειωμένου κινδύνου σε σχέση με τα συμβατικά τσιγάρα, κάτι που δεν αποδεικνύεται όμως σε ανεξάρτητες μελέτες. Όπως η ιατρική κοινότητα δε συστήνει προϊόντα που δεν έχουν περάσει τον απαραίτητο έλεγχο, έτσι θα πρέπει να διατηρούνται οι επιφυλάξεις για την ασφάλεια αυτών των νέων προϊόντων.

Επιπρόσθετα, η διαφήμιση αυτών των προϊόντων μπορεί να ενισχύσει στα παιδιά και στους εφήβους το μήνυμα πως το κάπνισμα δεν είναι επικίνδυνο, αυξάνοντας τον κίνδυνο να δοκιμάσουν και να εξαρτηθούν από τη νικοτίνη. Κάποιοι έφηβοι που πειραματίζονται με ηλεκτρονικό ή θερμαινόμενο τσιγάρο δεν έχουν δοκιμάσει ποτέ συμβατικό τσιγάρο και καταλήγουν να εθίζονται μέσω αυτού.

Το κάπνισμα όπως αναλύσαμε και παραπάνω είναι κάτι πολύ περισσότερο από το αποτέλεσμα της εξάρτησης στη νικοτίνη. Είναι ένα τελετουργικό άρρηκτα συνδεδεμένο με τη ζωή του καπνιστή. Επομένως, η διακοπή του καπνίσματος με προϊόντα που μοιάζουν με το συμβατικό τσιγάρο, δεν αλλάζει τον τρόπο ζωής, σκέψης και λειτουργίας, ενώ χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα επικίνδυνο και για τη συμπεριφορά των εφήβων που εθίζονται στη νικοτίνη μέσω τέτοιων προϊόντων πριν ξεκινήσουν το συμβατικό κάπνισμα. Η Ευρωπαϊκή και Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (European Respiratory Society , ERS) είναι αντίθετη στο κάπνισμα και στη χρησιμοποίηση μη εγκεκριμένων προϊόντων διανομής νικοτίνης, καθώς η ασφάλεια του ηλεκτρονικού και του θερμαινόμενου τσιγάρου στη υγεία δεν έχει ακόμα αποδειχθεί.

COVID

 

Τι σημαίνει COVID-19 και τι SARS-CoV-2;

 

SARS-CoV-2 είναι το επίσημο όνομα του νέου κορονοϊού ενώ COVID-19 λέγεται η νόσος που προκαλείται από αυτόν τον ιό.